انجمن علمی زبان چینی دانشگاه شهید بهشتی

بسم الله الرحمن الرحیم

اساتید محترم، دانشجویان عزیز، خانم ها، آقایان:

عصر همگی بخیر!

    بسیار باعث افتخار است که دعوت ما را پذیرفته اید و در این همایش شرکت نموده اید، اجازه دهید اینجانب به عنوان نماینده اساتید و دانشجویان گروه  زبان چینی دانشگاه شهید بهشتی، که با موفقیت این همایش را برگزارکرده اند، به شما خیر مقدم بگویم.

   امروز بسیار خرسندیم که چهره های جدیدی را می بینم، این نمایانگر پیشرفت و رشد گروه زبان چینی دانشگاه شهید بهشتی است و باعث شده است که انسان های برجسته و فرهیخته در این سالن  گرد آیند، اینجانب به نمایندگی از گروه زبان چینی از تمام اساتید و دانشجویانی که در این سالها تلاش کرده اند صمیمانه تشکر می کنم.

ایران و چین دارای قدمت و تاریخ طولانی در تمدن و روابط دوستانه می باشند. با توجه به سوابق و اطلاعات باستان شناسی به ثبت رسیده، دو کشور، قبل از میلاد مسیح ارتباط خود را شروع کرده بودند. مردم ایران و چین به طور مشترک در راه اندازی جاده ابریشم در دنیا معروف هستند و  به همین خاطر روابط نزدیک فرهنگی خود را تا کنون حفظ کرده اند. در حال حاضر دوکشور ایران و چین در زمینه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، علمی، آموزشی و غیره به طور مستمر روابط خود راگسترش داده‌اند.  تمامی این عناصر فرهنگی که تاکنون  ادامه دارد، همه شاهد تاریخ درخشان مبادلات فرهنگی ایران و چین است.

موضوع همایش امروز واضح و روشن است،  محور اصلی آن نقش زبان چینی در روابط بین ایران و چین می باشد. فرصت را غنیمت می شمارم و در ابتدا وضعیت گروه چینی را توضیح داده و بعد از آن مواردی در خصوص وضعیت  آموزش زبان چینی توضیحاتی خواهم داشت.

زبان عامل اصلی انتقال و گسترش فرهنگ است. دانستن ارزش زبان و فرهنگ هر جامعه منجر به ارتباط قویتری با  اقوام و ملل مختلف میگردد. شناخت و فهم یک زبان، در جوامع بین المللی سبب گسترش آن شده و این عامل ارزیابی قدرت خروجی آن زبان است. اساسا،  قدرت نفوذ هر زبان در جوامع بین المللی باعث وابستگی هر چه بیشتر به آن در ارتباطات جهانی است.

تاریخ آموش زبان چینی، و نگاهی گذرا بر وضعیت آموزش زبان چینی در ایران

قبل از انقلاب ، دولت ایران به منظور رفع نیاز پایه برای مبادلات بین دو کشور،  تعداد کمی از دانشجویان را برای تحصیل زبان چینی به چین اعزام نمود. تا سال 1375 به منظور رفع نیازهای روز افزون ایران و چین و مبادلات نزدیک دوکشور در زمینه های  سیاسی، اقتصادی، تجاری، علم و فناوری و ارتباطات فرهنگی، دولت جمهوری اسلامی ایران در شمال تهران در دانشگاه شهید بهشتی به طور رسمی گروه زبان چینی را تاسیس نمود، که اولین گروه در بین دانشگاههای ایران بود

در سال 1375 دانشگاه شهید بهشتی با دانشگاه زبان و مطالعات بین المللی شانگهای تفاهم نامه ای را امضا کردند و کرسی زبان چینی را  تاسیس نمودند که این باعث پر کردن خلاء آموزش زبان چینی در مقطع آموزش آکادمیک شد، همچنین در سال 1379 "مرکز مطالعات چین شناسی" تاسیس گردید. در سال 1381 دانشگاه زبان و مطالعات شرق  شناسی  شانگهای برای اولین بار یک استاد چینی را به دانشگاه شهید بهشتی اعزام نمود. از سال  1381 به علت کمبود نیروی آموزشی ،ناگزیر، هر دوسال یکبار پذیرش دانشجو می شود. این گروه دارای 18 سال قدمت در زمینه پذیرش دانشجو است و تا به امروز بالغ  بر 200 نفر دانشجو  در مقطع کارشناسی زبان چینی  فارغ التحصیل شده اند.

در فرودین سال 1389 هیاتی از دانشگاه شهید بهشتی به دانشگاه یون نن، دانشکده علوم و ادبیات انسانی برای بازدید و امضای تفاهم همکاری با موضوع پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد اعزام گردید، دانشگاه شهید بهشتی در نظر داشت که با توجه به  نیاز وضعیت فعلی جامعه، رشته های ادبیات و آموزش زبان چینی  و ترجمه را تاسیس نماید. بعد از امضای این تفاهم نامه، ارتباط با دانشگاه شانگهای پایان یافت.

وضعیت اساتید

گروه زبان چینی دانشگاه شهید بهشتی در حال حاضر دارای 3 استاد ایرانی عضو هیئت علمی و3 استاد مدعو می باشد.اعضای هیئت علمی شامل یک نفر فارغ التحصیل دانشگاه زبان و فرهنگ پکن در مقطع دکتری و دو نفر اساتید دیگر در مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل دانشگاه تربیت معلم پکن و یون نن  میباشد.

در تاریخچه آموزشی زبان چینی دانشگاه ، به ندرت دیده می شد که استاد اعزامی از چین،  متخصص زبان یا ادبیات چینی باشد. با توجه به ضعف عضو هیئت علمی، کمبود منابع آموزشی، ضعف امکانات آموزشی و مدیریت آموزشی بسیار ضعیف، و اهمیت ندادن مسئولین دانشگاه به این رشته و حمایت ضعیف از این رشته و کمبود جدی سرمایه گذاری، از این رو اساتید متخصص در زبان چینی بسیار کم بوده و رابطه بسیار ضعیفی باهم داشته اند. هیچ یک از  اساتید چینی تخصص زبان  چینی نداشتند و اکثرا کارهای تجاری انجام می داند. به عنوان مثال، دانشگاه زبان و مطالعات شرق شناسی  شانگهای یک استاد عربی  به این گروه فرستاده بود تا به آموزش زبان چینی بپردازد، اما تمامی اساتیدی که دانشگاه شهید بهشتی به چین اعزام نموده است متخصصین عالی رتبه بوده اند.

وضعیت منابع آموزشی

گروه زبان چینی دانشگاه شهید بهشتی  در گذشته به جز مجموعه کتاب هایی که دانشگاه زبان و مطالعات شرق شناسی  شانگهای اهدا کرده بودند و کتاب های قدیمی با عنوان "آموزش جامع چینی "، "گفت و شنود"، "گفتارعامیانه " منابع آموزشی دیگری نداشت، در حال حاضر درس هایی با عنوان "دستور زبان چینی"، "فرهنگ چین"، "زبان کلاسیک چینی"، "ادبیات چینی"،  "زبان چینی تجارت"، "چینی مدرن"، "سمینار و مقاله نویسی" و "روش تحقیق" تدریس می شود.

سیلابس و متد آموزشی

سیلابس آموزشی مصوب وزارت علوم از سال 1375 تا کنون بر اساس  زبان های خارجی دیگر تعیین شده و دانشگاه یا مرکز خارجی در چین  برای نوشتن آن همکاری نشده است، بنابراین نمی تواست جوابگوی نیاز جامعه باشد، به عنوان مثال  در سیلابس آموزشی 8 واحد چینی میانه پیش بینی شده که چنین واحدی  در زبان چینی و جود ندارد، زیرا زبان چینی  به دو دوره قدیم و جدید تقسیم میشود،

از سال 1390 تاکنون واحد های درسی بر اساس نیاز و مطابق با بهترین روش آموزشی در دانشگاه های چین به خصوص  دانشگاه زبان و فرهنگ پکن تنظیم گریده که دارای منابع سمعی و بصری به روز می باشد. با این تغییر، سطح زبان چینی دانشجویان  بسیار پیشرفت کرده و در صورت  ادامه تحصیل در دانشگاهای چین  مشکلی، نخواهند داشت.

دانشجویان و مقطع تحصیلی بالاتر

پس از تاسیس گروه زبان چینی دانشگاه شهید بهشتی طبق توافق به عمل آمده با وزارت علوم  مقرر گردید که هر سال از میان دانشجویان  نخبه یک نفر به چین اعزام گردد، که این  موضوع فقط یکبار اجرا شده و در نوبت های بعدی وزارت علوم به تعهد خویش وفادار نبوده است. اگر چناچه وزارت علوم در طول 18 سال  هر سال یک نفر را بورسیه داده بود تا کنون نزدیک به 10 نفر عضو هیات علمی تربیت شده بود  و نیاز  دانشگاهای موسس این رشته برآورده می شد. از سوی دیگر وزارت علوم به بسیاری از دانشگاها  مجوز تاسیس این رشته داده است و بعضی از دانشگاها مثل اصفهان، علامه، سمنان بدون هیچ گونه برنامه ریزی مبادرت به تاسیس گروه زبان چینی نموده و پس از آنکه به فکر نبودن هئیت علمی لازم افتاده که این باعث گردیده دست به دامن افرادی که صلاحیت تدریس ندارند و با یک یا دوماه تحصیل در چین خود را استاد زبان می نامند همکاری نمایند. این موضوع ارزش متخصصین این زبان و علاقه دانشجویان نسبت به  فراگیری این زبان بسیار کم کرده است. پس بهتر است وزارت علوم هردو موضع را پیگیری نماید، از یک سو بورسیه تحصیلی اعطاء نموده و از سوی دیگر  از دادن مجوز جهت تاسیس و نیز تدریس افراد غیر متخصص در دانشگاه جهت حفظ  جایگاه والای علمی دانشگاه خودداری نماید.

وضعیت آموزشی در خارج از دانشگاه ( آموزشگاه های زبان و غیره)

با توجه به موارد فوق الذکر و نیز نیاز روز افزون جامعه به متخصصین زبان در رشته های ترجمه، آموزش، بازرگانی، روابط بین الملل، حقوق، زبان آموزان همواره به دنبال آموزشگاه ها و یا مراکز غیر دانشگاهی هستند تا بتوانند  در مدت کوتاهتر  این زبان را فراگیرند، اما وقتی وضعیت در دانشگاها بدین صورت باشد نمی توان از آموزشگاهها توقع خدمات برتری داشت، زیرا بالاترین نقطه علمی جامعه  دانشگاه است. به همین خاطر آموزشگاه ها از دانشجویان و یا افرادی که مدت کوتاهی در چین اقامت داشتند و تخصص لازم برای آموزش ندارند  به کار گرفته اند تا جوابگوی  تقاضای جامعه باشد. افرادی که از این مراکز مدرک زبان چینی می گیرند قادر نخواهند بود که نیاز های  موجود را برطرف نمایند، و در برخورد با چینی  ها در  هر سطح باعث بی اعتبار شدن جایگاه آموزش زبان چینی در ایران می گردند و از سوی دیگر  باعث عدم اعتماد مراکز، سازمان ها و وزارتخانه ها شده و آن ها روبه سوی مترجمان چینی مقیم ایران می آورند و عملا این فرصت را در اختیار آنها می گذارند که این موضوع باید رسیدگی شود.